Phong trào chống Mỹ, cứu nước sôi sục khắp nơi, lôi cuốn mọi tầng lớp nhân dân ta. Thanh niên thì hăng hái thực hiện tốt "Ba sẵn sàng". Cuộc vận động "Ba đảm đang" đã lan rộng đến hàng triệu phụ nữ.
Tiếp tục truyền thống Diên Hồng vĩ đại, các cụ phụ lão cũng không vì tuổi cao tóc bạc mà hưởng thú thanh nhàn. Các cụ đều cố gắng góp phần tích cực vào công cuộc chống Mỹ, cứu nước. Các cụ thường tùy điều kiện mà tổ chức đội Bạch đầu quân để làm những công việc như: khuyến khích con cháu tham gia bộ đội và thanh niên xung phong; giữ gìn trật tự, trị an trong làng xóm; giúp đỡ dân quân, tăng gia sản xuất; trồng cây gây rừng; cổ động bà con đặt hũ gạo chống Mỹ, cứu nước... Thí dụ:
- Cụ Tần, 87 tuổi, ở hợp tác xã Hương Khê (Đông Anh) trong những năm kháng chiến chống Pháp, cụ đã có hũ gạo tiết kiệm để bí mật nuôi cán bộ và du kích. Hiện nay cụ lại dùng cái hũ đó và gọi nó là hũ gạo chống Mỹ, cứu nước. Nhiều bà con trong làng đã làm theo cụ.
- Cụ Vương Văn Đức, 75 tuổi, dân tộc Tày ở tỉnh Hà Giang, là một đảng viên Đảng Lao động Việt Nam. Hơn 20 năm hoạt động, khi thì làm trạm trưởng giao thông, khi thì làm chủ nhiệm hợp tác xã nông nghiệp. Bất kỳ làm việc gì, cụ Vương cũng rất tận tụy làm theo lời Đảng, phục vụ nhân dân. Cụ Vương đã góp sức xây dựng chi bộ "Bốn tốt", tổ chức đội Bạch đầu quân, đôn đốc phong trào thanh niên và phụ nữ. Về mọi công việc, như đắp đường, thủy lợi, tăng gia sản xuất, trồng cây gây rừng, cụ Vương đều miệng nói tay làm, cho nên lôi cuốn được cả nhân dân trong xã. Cụ bảo bà con rằng: làm tốt những việc đó cũng là góp phần chống Mỹ, cứu nước.
- Ở hợp tác xã Ngọc Động (Gia Lâm), các cụ xung phong cấy
6 mẫu chiêm. Sản lượng mỗi sào đã nhiều hơn của các xã viên khác 17 kilôgam thóc. Vụ mùa các cụ cấy 2 mẫu và cố gắng để tăng hơn năm ngoái 47 kilôgam. Các cụ nuôi chung 12 con lợn, trồng 4 mẫu cây làm thuốc đã bán được 4.000 đồng, đã trồng 7.000 cây ăn quả và 4.000 cây xoan hai bên đường làng.
- Hơn 40 cụ ở thôn Ngọc Lôi (Đông Anh), đã tổ chức nhau lại thành đội hoạt động. Từ tháng 5 đến nay, mỗi cụ đã trồng được 20 bụi chuối, 5 cây xoan và nuôi 1 gà mái đẻ. Các cụ hăng hái động viên con cháu vào bộ đội và dân quân. Đến mùa, các cụ xung phong đi cày thay thế cho những thanh niên đã vào bộ đội.
- Các cụ phụ lão ở huyện Phổ Yên (Bắc Thái) cùng nhau ra sức giúp đỡ dân quân du kích; động viên con cháu hăng hái làm nghĩa vụ quân sự; giúp đỡ thương binh, gia đình liệt sĩ và gia đình có người ở bộ đội. Các cụ làm những vũ khí thô sơ cho dân quân luyện tập. Gương mẫu là cụ Lộc đã 82 tuổi mà suốt ngày cặm cụi vót chông cho dân quân.
- Đội Bạch đầu quân ở khu phố Ba Đình (Hà Nội) có hơn 900 cụ. Già nhất là cụ Vũ Năng, 75 tuổi. Các cụ tự đặt cho mình nhiệm vụ như sau: động viên con cháu làm nghĩa vụ quân sự; nhắc nhủ bà con tăng gia sản xuất; tham gia việc xây công sự phòng không; bảo vệ trị an; sẵn sàng chiến đấu.
Tất cả các cụ đều có hũ gạo chống Mỹ, cứu nước. Về tăng gia, các cụ đang nuôi 100 con lợn và 2.300 con gà. Các cụ đã góp được 31.300 đồng vào quỹ tiết kiệm. Các cụ còn hăng hái tham gia phong trào văn nghệ và thể dục, thể thao.
- Huyện Lục Ngạn có 10 dân tộc anh em: Kinh, Tày, Nùng, Hoa, Thanh Phán, Cao Lan, v.v.. 30 đảng bộ và Mặt trận khéo hướng dẫn, các cụ phụ lão đã nhất trí đặt ra ba nhiệm vụ chống Mỹ, cứu nước. Ba nhiệm vụ là: gửi tiền vào quỹ tiết kiệm, trồng cây gây rừng, khuyên con cháu vào bộ đội và giúp đỡ dân quân. Các cụ rất hăng hái làm trọn nhiệm vụ. Thí dụ:
Các cụ đã giúp dân quân lương thực và vũ khí thô sơ. Ở xã Tân Mộc, các cụ đã gửi vào quỹ tiết kiệm 7.000 đồng. Về việc trồng cây gây rừng thì mùa xuân năm nay các cụ trong huyện đã trồng được 10.300 cây các loại và định trồng thêm 5.000 cây bạch đàn. Cụ Sảo Ký, dân tộc Hoa, 79 tuổi ở xã Đông Cốc, đã trồng được 50 bụi tre, v.v..
*
* *
Về hũ gạo chống Mỹ, cứu nước thì ở:
Hà Nội có 49.000 hũ (riêng khu Đống Đa 100% gia đình có).
Hải Dương có 38.150 hũ.
Hưng Yên có 31.000 hũ.
Mong rằng mỗi gia đình ở các địa phương đều đặt hũ gạo chống Mỹ, cứu nước. Việc đó dễ làm và rất có ích.
Các cấp đảng bộ và Mặt trận các địa phương nên ra sức giúp các cụ phụ lão tổ chức, củng cố và phát triển đội Bạch đầu quân. Đó cũng là một lực lượng khá to trong công cuộc chống Mỹ, cứu nước.
Để kết luận bài này, xin tặng các cụ phụ lão kính mến một câu thơ:
Tuổi cao, chí khí càng cao,
Chống Mỹ, cứu nước, già nào kém ai!
CHIẾN SĨ
----------------------
- Báo Nhân Dân, số 4218, ngày 22-10-1965, tr.3.
- Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t.14, tr.635-637.
