Ngày 3 tháng 7-12 giờ trưa, Bác đến thăm đồng chí Khơrútsốp, hai vị lãnh tụ chuyện trò rất thân mật và vui vẻ.
Một giờ chiều, Bác đến dự bữa cơm gia đình do đồng chí Vôrôsilốp mời. Cùng dự tiệc có đồng chí Khơrútsốp, đồng chí Micaian, mấy vị trong Bộ Chính trị, Chính phủ và Đoàn Chủ tịch Xôviết tối cao, đồng chí Xôcôlốp, Đại sứ Liên Xô ở Việt Nam và đồng chí Nguyễn Văn Kỉnh, đại sứ Việt Nam ở Liên Xô, tất cả là mười sáu vị.
Bốn giờ chiều - Bác đi xem Hội trưng bày những thành tích mới trong sáu tháng đầu năm thứ nhất (1959) của kế hoạch bảy năm. Hội trưng bày này thật là vĩ đại. Nó là cả một thành phố mới. Trong một khoảng đất rộng 211 mẫu tây, có 300 ngôi nhà xây dựng mỗi nhà một kiểu khác nhau nhưng kiểu nào cũng khéo, 71 lâu đài đồ sộ, trưng bày thành tích của 1.373 xí nghiệp, 350 ngành khoa học… Ở bộ phận công nghiệp, có hơn 36.000 thứ máy móc kiểu mới. Ở bộ phận khoa học, kỹ thuật có trưng bày các kiểu vệ tinh và cái tên lửa đã bay cao 452 cây số rồi lại trở về nơi căn cứ của nó. Có thứ máy hàn, chỉ dùng tiếng động chứ không dùng lửa đốt. Có thứ đèn, hơi nóng đến 50.000 độ, nó có thể làm chảy nước tất cả các thứ ngũ kim và đất, đá… Bộ phận hóa chất rất là thú vị. Hóa chất thay thế được nhiều thứ nguyên liệu, thí dụ nghề làm xe hơi ở Liên Xô, tính ra trong bảy năm dùng hóa chất thay cho tôn thì tiết kiệm được 20 vạn tấn tôn. Có thể dùng hóa chất làm nhà và làm tất cả những đồ đạc cần dùng hàng ngày, như áo quần, giày dép, bàn ghế, v.v..
Ở bộ phận nông nghiệp có trưng bày nhiều thứ máy kiểu mới. Như cái máy nuôi lợn, mỗi ngày có thể phân phát rau cám cho 400 con lợn; cái máy cày do vô tuyến điện điều khiển, không cần người lái, v.v.. Do kỹ thuật cải tiến không ngừng, mà sản lượng nông nghiệp năm 1965 sẽ tăng gấp đôi sản lượng năm 1953 (Năm 1953, Liên Xô sản xuất 5 tỷ pút ngũ cốc. Năm 1965 sẽ sản xuất từ 10 đến 11 tỷ pút. Mỗi pút là 16 kilô).
Ở đây còn có nhiều cái mới lạ khác như: một máy đào đất, sức làm bằng 1.500 công nhân. Xe camnhông chở 40 tấn, máy vô tuyến truyền hình có màu sắc. Xiacôrama là một thứ chiếu bóng mới, màn bạc xoay tròn chung quanh phòng, người xem có cảm tưởng như mình cũng trực tiếp tham gia hoạt động với người và vật trong màn ảnh. Con chó hai đầu, một đầu nguyên của nó, một đầu chắp vào, hai cái đầu đều sống cả - đó là một thành tích mới của khoa mổ xẻ…
Tất cả những cố gắng và những thành tích đều nhằm làm cho đời sống của nhân dân lao động ngày càng sung sướng, vui tươi. Vài thí dụ:
Hiện nay, nhà thương, nhà thuốc, nhà đẻ nhiều gấp bốn lần so với trước ngày cách mạng. Số thầy thuốc tăng 16 lần. Trước cách mạng, bình quân mỗi người Nga sống độ 33 tuổi; hiện nay bình quân sống 67 tuổi.
Phúc, lộc, thọ là ba điều mà người ta thường mong muốn. Dưới chế độ xã hội chủ nghĩa, nhân dân Liên Xô đã được hưởng ba hạnh phúc ấy.
Người ta đến hội trưng bày vừa xem, vừa học, vừa nghỉ ngơi. Chung quanh các nhà trưng bày là một công viên rộng lớn, xinh đẹp, có quán cơm, có tiệm giải khát, có chỗ dạo chơi. Vì vậy, trong vòng một tháng, đã có hơn hai triệu người đến xem.
Mấy hôm nay, nhân dân Liên Xô đang nhiệt liệt hoan nghênh nghị quyết của Hội nghị Trung ương Đảng Cộng sản. Họ hoan nghênh bằng cách đẩy mạnh thi đua cải tiến kỹ thuật, tăng gia sản xuất, thực hành tiết kiệm. Hội nghị Trung ương họp từ hôm 24 tháng 6, để kiểm điểm sự hoạt động của các cơ quan Đảng và Chính phủ trong việc thi hành nghị quyết của Đại hội lần thứ 21, đặc biệt chú trọng vấn đề “tự động hóa” các xí nghiệp. Cán bộ, công nhân và nông dân nhiều nơi đã hứa với Trung ương quyết hoàn thành kế hoạch bảy năm trước thời hạn từ một đến ba năm. Vài thí dụ:
Vùng Mátxcơva đã có hơn 30 vạn người tham gia đặt kế hoạch “tự động hóa”. Công nhân Mátxcơva quyết tâm hoàn thành kế hoạch bảy năm trong vòng sáu năm và vượt mức kế hoạch 50%. Ngành chế tạo máy móc sẽ vượt mức gấp đôi. Mátxcơva sẽ đặt thêm 140 ban cải tiến kỹ thuật và giảm bớt số nhân viên hành chính.
Ở Đônbát, công nhân hóa chất hoàn thành kế hoạch một năm trước thời hạn. Công nhân gang thép - trước hai năm. Công nhân xi măng trước ba năm.
Một triệu 30 vạn công nhân và cán bộ kỹ thuật ở 2.000 nhà máy dệt đã quyết định năm 1965 sẽ sản xuất 10 tỷ 600 triệu thước lụa, vải (năm ngoái sản xuất 7 tỷ 500 triệu thước).
Khắp Liên Xô nhân dân sôi nổi thi đua. Kết quả là sáu tháng đầu năm, tất cả các ngành đều hoàn thành vượt mức kế hoạch từ 2 đến 11%, trung bình là 5%; so với sáu tháng đầu năm 1958 đều tăng từ 6% đến 36%, trung bình là 11%.
Chiều hôm nay, trời mưa to và sấm sét. Dạo này khí hậu ở đây thường thay đổi. Sáng sớm thì ấm 15 độ. Trưa thì ấm đến 25 độ. Mười giờ đêm trời mới tối hẳn. Hai giờ sớm trời đã sáng choang.
Ngày 4 tháng 7 - Sáng sớm, có bốn thầy thuốc đến xem mạch, thử máu, thử đờm, v.v.. Sau đó, các đồng chí ấy nói: Lần này thân thể của Bác khỏe hơn năm ngoái.
Bác không thích nhờ thầy thuốc khám sức khỏe. Nhưng hôm qua, đồng chí Vôrôsilốp vừa nói chơi, vừa nói thật: “Cần phải khám sức khỏe, đó là ý kiến của Trung ương”. Bác trả lời: “Trung ương đã chỉ thị, thì tôi xin tuân theo”.
Ngày 5 tháng 7 - Buổi sáng, Bác cùng mấy đồng chí đi chơi thuyền trên kênh Mátxcơva. Thuyền này giống thân một chiếc tàu bay. Thuyền bé nhỏ nhưng sắp xếp rất gọn gàng, chở được 60 người và chạy một giờ 60 cây số. Phía trên có chỗ ngồi rộng rãi để xem phong cảnh. Phía dưới có phòng ăn. Chúng tôi nói thầm với nhau: Nếu ta có vài chiếc tàu kiểu này, thì khi có khách quý các nước bạn đến thăm, đi chơi vịnh Hạ Long rất tiện.
Kênh Mátxcơva là một công trình to lớn, nổi tiếng trên hoàn cầu. Xưa kia ngày thường thì sông Mátxcơva không cung cấp đủ nước cho thành phố. Khi mưa to thì lại thường gây ra nạn lụt, có hại cho nhân dân. Như năm 1908, lụt đã ngập một phần lớn thành phố Mátxcơva, có nơi nước lên đến tám thước tây. 2.500 ngôi nhà bị ngập… Năm 1931, Trung ương Đảng Cộng sản quyết định đào kênh này, vừa để cung cấp đủ nước cho nhân dân vừa để giải quyết một phần giao thông vận tải.
Kênh Mátxcơva là kênh dài nhất trên thế giới (128 cây số), mà cũng là kênh đào nhanh nhất trên thế giới - đào xong trong bốn năm và tám tháng. Kênh Panama ở Mỹ dài 81 cây số, đã phải đào 30 năm mới xong. Bằng những cửa máy, nhiều nơi nước kênh Mátxcơva biết “trèo thang”, ở trạm Íchxa nước trèo lên cao đến 104 thước tây. Kênh này đã làm cho thủ đô Mátxcơva thành một cảng giao thông to, nối liền năm biển cả: Biển Trắng, Biển Đen, Biển Bantích, Biển Aran và Biển Cátpiên.
PH.K.A
---------------------
Báo Nhân Dân, số 2011-2038, ngày 18-9 đến 15-10-1959, tr.3.
