Hồi trung tuần tháng 1-1956, tờ tạp chí tư sản Mỹ Life (tiếng Anh “Life” nghĩa là sống) đăng một bài phỏng vấn Đa-lét. Trả lời những câu hỏi của Life, Đa-lét nói đại ý:
Đã ba lần, nhờ Mỹ dọa ném bom nguyên tử, mà thế giới tránh khỏi chiến tranh. Lần thứ nhất, đối với vấn đề Triều Tiên. Lần thứ hai, đối với vấn đề Đài Loan. Lần thứ ba, đối với Điện Biên Phủ.
Đa-lét nói thêm: “Đưa Nhà nước đến miệng hố chiến tranh, mà không rơi vào hố chiến tranh, đó là một nghệ thuật tài tình”.
Y lại nói: “Trong chiến dịch Điện Biên Phủ, Anh đã hứa tham gia can thiệp để cứu Pháp, nhưng rồi Anh không giữ lời hứa”.
Những lời đó đã làm cho nhiều báo chí và chính khách Mỹ cũng như báo chí và chính khách phương Tây (nhất là Anh) kịch liệt phản đối Đa-lét.
Đặc biệt, có bốn thủ lĩnh đảng “Dân chủ” trong Quốc hội Mỹ, đã nói: Đa-lét ba hoa, nói dối, điên rồi, làm cho quan hệ giữa các nước thêm khó khăn. Và họ đòi Tổng thống Mỹ cách chức Đa-lét. Nhiều tờ báo Mỹ viết: Đa-lét láu mồm, nói dại, gây ra sóng gió ngoại giao quốc tế; và “nghệ thuật” của Đa-lét là nghệ thuật ngớ ngẩn.
Dư luận Anh rất căm giận, vì Đa-lét vu khống Anh bội lời hứa. Bức vẽ này chứng tỏ lòng tức giận của người Anh:
Đa-lét như một người điên, tay cầm bom nguyên tử, chân bước trên miệng hố, trong túi dắt một tờ tạp chí “Death - Chết” chứ không phải là “Life - Sống”.
Vậy có thơ rằng:
Tiếng Anh “Dal” nghĩa là ngớ ngẩn,
Ngoại trưởng Dal thật đã ngẩn ngơ.
Quen mồm nói dại, nói vơ,
Làm cho thiên hạ kẻ ngờ, người khinh.
C.B.
-------
Báo Nhân Dân, số 707, ngày 8-2-1956, tr.2.
