Hôm 18-3-1963, các báo nước ngoài đăng tin: "Từ đầu năm nay, hơn 4.000 lính Thượng đã mang cả súng trốn khỏi các trại huấn luyện…".
Hòng đè bẹp phong trào yêu nước của nhân dân miền Nam, âm mưu Mỹ - Diệm gồm có hai phần chính:
- Một là cướp hết của, đốt hết nhà, phá hết làng để dồn dân vào các "ấp chiến lược". Mỹ đã dùng 50 triệu đôla vào việc đó. Chúng định cuối năm 1962 thì lập xong hơn 16.300 ấp, nhưng đến tháng 10-1962, chúng chỉ lập được độ 3.000 ấp. Nhân dân đã phá hết 1.500 ấp và biến một số "ấp chiến lược" của địch thành làng chiến đấu của mình. Thế là "quốc sách ấp chiến lược" của Mỹ - Diệm căn bản đã thất bại.
- Hai là dùng người Thượng (Tây Nguyên) đánh người Kinh và người Thượng yêu nước. Mỹ đã dùng 8 triệu đôla vào việc đó. Chúng phái bọn sĩ quan Mỹ đến "ba cùng" để dụ dỗ, mua chuộc, lừa bịp đồng bào Thượng; xúi giục chia rẽ giữa người Thượng với người Kinh. Chúng đã tổ chức 8 đại đội đơn vị đặc biệt người Thượng. Chúng đã huênh hoang cho đó là một thắng lợi to.
Báo chí Mỹ (như Thời báo Nữu Ước, 15-9-1962) đã viết: "Thành lập trong các dân tộc thiểu số ở Tây Nguyên những đơn vị đặc biệt do Mỹ trực tiếp tổ chức, huấn luyện và trang bị đang tỏ ra rất hiệu nghiệm trong việc ngăn chặn Việt cộng…".
Hãng Roitơ (Anh), 17-12-1962 viết: "Người Mỹ cho những đơn vị đó là trung thành nhất, gan góc nhất, đánh du kích giỏi nhất của quân đội Nam Việt Nam".
Nhưng sự thật đã trái hẳn với mong muốn của Mỹ - Diệm. Vài thí dụ:
Ngay từ tháng 10-1962, hơn 40 lính Thượng đóng gần đường số 9, đã mang cả súng về với nhân dân.
Ngày 18-12-1962, hãng AFP (Pháp) đăng tin: "Cách đây mấy hôm, 440 người Thượng đã mang cả súng trốn khỏi trại ở Quảng Trị".
Ngày 12-2-1963, Tuần báo Mỹ viết: "Chính những học sinh quân sự người Thượng là tay chân của Việt cộng. Họ đã cắt hàng rào dây thép gai của trại huấn luyện để cho một tiểu đoàn Việt cộng xông vào". Cách mấy hôm sau lại có hơn 4.000 lính Thượng mang súng về với nhân dân như đã nói trên.
Thấy vậy bọn Mỹ rất hoảng sợ. Ngày 13-2-1963, Thời báo Nữu Ước viết: "Trước đây, hòng lợi dụng ác cảm của người Thượng đối với người Kinh, Mỹ đã cấp cho người Thượng hơn 7.000 súng để họ chống cộng. Nay Mỹ lại sợ họ dùng súng đó để lập khu tự trị ở Tây Nguyên. Vì vậy, Mỹ đã dùng cách dụ dỗ và dùng xà phòng, thuốc lá và tiền để thu lại số súng đã phát. Nhưng Mỹ đã gặp phải một bức tường đá. Thế là âm mưu dùng người Thượng cũng đã thất bại.
Chính như lời của ông Rô Chôm Thép (Phó Chủ tịch Ủy ban phong trào dân tộc tự trị Tây Nguyên) đã nói: "Với truyền thống anh dũng của các dân tộc Tây Nguyên, Mỹ - Diệm nhất định không khuất phục được đồng bào Thượng… Người Thượng chúng tôi nguyện cùng với đồng bào toàn miền Nam, ra sức đấu tranh để giải phóng toàn vùng rừng núi Tây Nguyên và toàn bộ miền Nam nước ta…".
Chắc là rồi đây chẳng những 4.000 binh lính Thượng mà có thể đại đa số binh lính Thượng cũng như binh lính Kinh sẽ giác ngộ. Họ sẽ về với nhân dân và quay súng chống lại bọn cướp nước và bọn bán nước.
Mang súng về với đồng bào
Là đường chính nghĩa, người nào cũng nên đi.
T.L.
--------------------------
Báo Nhân Dân, số 3288, ngày 28-3-1963, tr.4.