Trong lúc nhân dân Việt Nam ta vui mừng ngày Quốc khánh và vui mừng hòa bình, chúng ta càng nhớ ơn nhân dân các nước bạn và nhân dân yêu chuộng hòa bình thế giới đã ủng hộ ta trong những năm kháng chiến. Chúng ta càng thấm thía tình hữu nghị của nhân dân Pháp đối với nhân dân ta.
Trước hết, chúng ta nhớ đến Đảng Cộng sản Pháp - Ngay từ lúc đầu, Đảng đã lãnh đạo nhân dân Pháp chống chiến tranh xâm lược Việt Nam. Vì vậy mà nhiều lãnh tụ và đảng viên bị bắt, bị tù.
Chúng ta nhớ đến công nhân và nông dân Pháp đã hăng hái tham gia cuộc đấu tranh ấy. Vì vậy mà nhiều anh em công nhân đã bị phạt, hoặc bị mất công ăn việc làm.
Chúng ta nhớ đến những nhân sĩ tiến bộ Pháp (gồm có những nhà khoa học, những nhà trí thức và nhiều thủ lãnh công giáo), đã phản đối chiến tranh.
Chúng ta nhớ đến phụ nữ dân chủ Pháp (gồm nhiều người có chồng con đi lính sang Việt Nam, và các em thiếu nữ) đã ủng hộ cuộc kháng chiến của ta.
Chúng ta nhớ đến thanh niên Pháp, mà anh Hăngri Máctanh và chị Raymông Điêng là những gương mẫu anh hùng. Vì ủng hộ ta mà họ đã bị tù đày.
Tình hữu nghị ấy lại tỏ ra trong lúc Hội nghị Giơnevơ. Mấy trăm đoàn thể nhân dân Pháp đã cử đại biểu đến Giơnevơ thăm đoàn đại biểu ta và đòi Chính phủ Pháp phải thành thật thương lượng để lập lại hòa bình ở Đông Dương.
8, 9 năm trước, chẳng mấy ai biết đến nước “An Nam”, tên nước ta thì bị che lấp dưới mấy chữ nhục nhã “Thuộc địa Pháp”.
Ngày nay, tên nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa lừng lẫy khắp 5 châu, các em bé người da đen ở những vùng hẻo lánh bên châu Phi cũng biết; và hơn 1 ngàn triệu nhân dân thế giới là bạn hữu ta, yêu kính ta. Đó là vì quân và dân ta trước thì kháng chiến rất anh dũng; nay thì quyết tâm củng cố hòa bình, thực hiện thống nhất, hoàn thành độc lập và dân chủ.
C.B.
-------
- Báo Nhân Dân, số 222, từ ngày 7 đến ngày 8-9-1954, tr.2.
- Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t.9, tr.48-49.
