Nhiệm vụ của những cán bộ quân y và dân y là ngăn ngừa và cứu chữa tật bệnh cho bộ đội và nhân dân. Cho nên những cán bộ đó phải thông thạo kỹ thuật chuyên môn, đồng thời phải có tinh thần phụ trách, phải thương yêu những người có tật bệnh và những bạn đồng sự như anh em ruột thịt của mình.
Đồng chí ý tá Đàm Văn Hoạch và đồng chí nữ y tá Phạm Thị Tám đã làm đúng như thế.
Đồng chí Tám là người tỉnh Khánh Hòa (Nam Trung Bộ), 23 tuổi. Năm 16 tuổi, vào đội nữ du kích cảm tử chống Nhật. Năm 1945, vừa đánh giặc, vừa tiếp tế cho bộ đội, vừa quyên góp thóc gạo để giúp đồng bào bị đói ở Bắc Bộ. Đồng chí Tám đã tham gia nhiều trận ở Khánh Hòa, Ban Ma Thuột, Quảng Ngãi, rồi đến Hòa Bình, Bắc Kạn, Thái Nguyên, Bắc Ninh. Một lần bị địch bắt, đồng chí Tám đã từ trên xe hơi địch nhảy xuống, chết ngất đi, may có anh em cứu được.
Về công việc y tá, đồng chí Tám rất tận tụy, lại có sáng kiến tìm ra thế phẩm (như nước lọc) để tiết kiệm cho công quỹ. Ngoài việc cho thuốc, đồng chí Tám luôn luôn khâu vá, giặt giũ cho anh em thương binh, bệnh binh. Dành dụm tiền riêng của mình mua đường nấu chè cho anh em. Gặp lúc thiếu thốn, thì mình ăn cháo để dành gạo làm hồ cho anh em. Tìm sách báo đọc cho anh em nghe.
Có khi một mình phải kiêm bao việc: y tá, tiếp tế, cần vụ, đồng chí Tám vẫn vui vẻ, cố gắng. Hơn nữa, đồng chí Tám còn sắp xếp thời giờ để tăng gia sản xuất: trồng rau, nuôi lợn, nuôi dê, để cải thiện sinh hoạt cho nhân viên và anh em thương binh. Theo bộ đội, đến đâu đồng chí Tám cũng giúp việc Bình dân học vụ và dân vận. Cho nên được đồng bào yêu mến. Đối với anh em đồng đội, đồng chí Tám có tinh thần đoàn kết, giúp đỡ, nhường cơm sẻ áo. Cho nên đã cảm hóa được nhiều người.
Phần thì công việc nhiều, phần thì phải nuôi con mọn, song đồng chí Tám luôn luôn cố gắng học tập. Mỗi tối, trước khi đi ngủ, đồng chí Tám tự kiểm thảo: “Hôm nay, Tám đã làm tròn nhiệm vụ của một đảng viên chưa?”. Mỗi khi gặp khó khăn, đồng chí Tám tự bảo: “Đã là đảng viên, thì phải vượt mọi khó khăn, để làm tròn nhiệm vụ”.
Đồng chí Tám xứng đáng là một chiến sĩ thi đua toàn quốc, xứng đáng là đảng viên của Đảng Lao động Việt Nam.
C.B.
----------
Báo Nhân Dân, số 72, ngày 2-9-1952, tr.2.